Neurofeedback na behandeling van hersentumor

Het in kaart brengen van de hersenactiviteit na de behandeling van een hersentumor

Introductie 
Bij kinderen die behandeld zijn voor een hersentumor kunnen lange termijn problemen effecten van de behandeling optreden. Deze gevolgen zijn afhankelijk van het soort tumor, het soort behandeling (operatie, chemotherapie en/of radiotherapie) en de leeftijd van het kind tijdens de behandeling. Het gaat dan vooral om problemen zoals traagheid in het verwerken van informatie, concentratieproblemen en geheugenproblemen. Deze problemen kunnen het leren bemoeilijken. Dit kan vervolgens weer aanleiding geven voor sociale en emotionele problemen. De therapeutische mogelijkheden om deze problemen te verminderen bij deze groep kinderen zijn helaas tot nog toe beperkt. Het is van groot belang dat deze mogelijkheden er komen om het toekomstperspectief van het kind positief te beïnvloeden. 
Een van de mogelijkheden die in dit project onderzocht zal worden is neurofeedback. Dit is een methode waarbij de hersenactiviteit in kaart wordt gebracht en de eventuele onder- of overactieve hersengebieden getraind worden. Doel van de training is het normaliseren van deze onder- of overactieve hersengebieden met verminderde problematiek tot gevolg. Onderzoek bij kinderen met ADHD heeft laten zien dat neurofeedback effectief is in het verminderen van aandachtsproblemen. 
Doel van deze pilotstudie is te onderzoeken of neurofeedback een geschikte behandelmethode is voor kinderen die aandacht-, geheugen- en/of tempo-problemen ondervinden na hun behandeling voor een hersentumor. Hierbij gaat het in de eerste plaats om na te gaan of jongeren interesse hebben in deze trainingsmogelijkheid en of deze training uitvoerbaar is en jongeren die kunnen volhouden. Daarnaast wordt er gekeken hoe jongeren op neurofeedback reageren. 
Uit de groep kinderen die een hersentumor gehad heeft in het Emma Kinderziekenhuis/AMC is een selectie gemaakt voor deelname aan deze pilotstudie.

Conclusie
Negen jongeren waren geïnteresseerd om mee te doen. Voor en na de training zijn testen afgenomen die het cognitieve en sociaal-emotionele functioneren in kaart brengen. Alle jongeren hebben na de voormeting 30 sessies neurofeedback training gekregen. Na afloop is een nameting uitgevoerd en zijn de deelnemers geïnterviewd over hun ervaringen. De eerste resultaten geven aan dat neurofeedback bruikbaar is als trainingsmethode voor deze groep jongeren. Uit de eerste analyses komt naar voren dat vooral de reactietijd op taken verbetert. Meer dan de helft van de jongeren geeft na afloop van de training aan dat ze zich sociaal-emotioneel beter voelen. Verbeteringen in functioneren worden vooral gezien in energieniveau en lichamelijke klachten. Alle ouders gaven aan dat zij de training de moeite waard vonden voor hun kind en het aan anderen zouden adviseren. Wel werd de reisafstand naar een trainingscentrum als nadeel aangegeven. Op basis van deze eerste ervaringen is het mogelijk geweest een grotere subsidie te verwerven waarmee zal worden onderzocht of neurofeedback effectief is. Door de ervaringen met de pilotstudie is het mogelijk geweest de studie beter aan te passen naar de wensen van jongeren en ouders. In deze studie zal de neurofeedback daarom thuis worden gegeven. 

Onderzoeksnummer: 19
Centrum: Emma Kinderziekenhuis - AMC Amsterdam
Startjaar: 2007
Looptijd: 1 jaar
Totale kosten/bijdrage KiKa:  € 35.000